Η Παρουσία του Χρόνου

Σεναριογράφοι

Σεναριογράφος Ματαλλιωτακης Γιώργος

Στοιχεία Σεναρίου

Τίτλος στα αγγλικά
The Presence of Time
Έτος συγγραφής Αριθμός σελίδων Υπολογιζόμενη διάρκεια Κατηγορία Είδος
2011 3 3' Πειραματικό

Σύνοψη

Ένας συγγραφέας ‘συναγωνίζεται’ το χρόνο μέσα από τη δραστηριότητά του της γραφής. Γρήγορα όμως διαπιστώνει πως όσο πιο πολύ σκέφτεται την έννοια ‘χρόνος’, τόσο πιο εύκολο είναι να χάσει τη μάχη. Το περιβάλλον γύρω του, η όμορφη μέρα έξω που τρυπώνει απ'το παράθυρο και το κελάηδημα των πουλιών (που μέχρι πριν δεν είχε προσέξει) τραβάνε την προσοχή του και 'ξεχνάει' το χρόνο. Όταν πια παρατάει τη σκέψη και τη γραφή και φεύγει απ'το δωμάτιο ο χρόνος εξαφανίζεται.

Περίληψη

Ένας συγγραφέας βρίσκεται στο σπίτι του στην εξοχή για να τελειώσει το τελευταίο κεφάλαιο του πιο πρόσφατου βιβλίου του. Κατά τη διάρκεια ενός πρωινού όμως η έννοια του χρόνου μοιάζει να τον τυραννάει ιδιαίτερα και αρχίζει να γράφει γι’ αυτήν. Αρχικά νομίζει πως όσο περισσότερο γράφει τόσο πιο εύκολα θα σκοτώσει το χρόνο. Ακολουθεί μια ‘μάχη’ με το χρόνο μέσα από τη δημιουργική του ιδιότητα του συγγραφέα, μια μάχη την οποία χάνει τελικά. Καταλαβαίνει πως δεν μπορεί να νικήσει το χρόνο γιατί δεν μπορεί να γράφει συνέχεια. Παραιτείται λοιπόν αποδεχόμενος την ήττα του. Ξαφνικά το τηλέφωνο χτυπά και ο συγγραφέας συνομιλεί με τον εκδότη του για το τελευταίο κεφάλαιο που πρέπει να τελειώσει. Του λέει πως θα το' χει έτοιμο μέχρι το τέλος της βδομάδας. Κλείνει το τηλέφωνο και για μια στιγμή είναι πάλι χαμένος αλλά ξαφνικά βλέπει από το παράθυρο την ωραία μέρα έξω και ακούει τα πουλιά. Παίρνει το παλτό του και βγαίνει από το δωμάτιο. Το εκκρεμές έχει σταματήσει κσι το δωμάτιο μένει τελικά χωρίς ‘χρόνο’, αφού ο συγγραφέας πήρε την έννοια του χρόνου μαζί του (η οποία έχει μετουσιωθεί σε ήχο πουλιών).

Κείμενο προθέσεων σεναριογράφου

Ο χρόνος είναι μια ιδέα. Αυτός είναι ο πυρήνας του συγκεκριμμένου μικρού σεναρίου. Πέρα όμως από αυτή την καθόλου πρωτότυπη ιδέα που βρίσκεται στον πυρήνα, η ουσία του έργου εντοπίζεται σε ένα παράδοξο της εννοιας 'χρόνος'. ''Όταν κανείς δεν με ρωτά τί είναι χρόνος, τότε ξέρω τί είναι. Όταν όμως προσπαθώ να το εξηγήσω σε αυτόν που ρώτησε, τότε δεν ξέρω τί είναι χρόνος.'' Με τη φράση αυτή του Άγιου Αυγουστίνου που παρατίθεται και στην αρχή του σεναρίου ξεκίνησε αυτή η δουλειά. Το παράδοξο λοιπόν είναι πως για να ξέρω τί είναι 'χρόνος', δεν πρέπει να ρωτάω για αυτόν, δεν πρέπει να τον σκέφτομαι - με λίγα λόγια δεν πρέπει να ξέρω τί είναι χρόνος. Και όταν ρωτάω τί είναι 'χρόνος', τότε σπαταλάω το χρόνο μου σκέφτοντας κι έτσι δεν μπορώ πια να απαντήσω στο ερώτημα. Το στοιχείο που δίνει τον 'δραματικό άξονα' (τη σύγκρουση δηλαδή που κάνει τα πράγματα ενδιαφέροντα σε κάθε έργο και μετουσιώνει ένα στείρο φιλοσοφικό ερώτημα σε κάτι άξιο προσοχής) στην ταινία, όμως, είναι η κόντρα/μάχη που ένας συγγραφέας αναπτύσσει με το χρόνο (και αν ο χρόνος είναι μια ιδέα μόνο, τότε με τον ίδιο του τον εαυτό, με την ίδια του τη σκέψη που απειρίζεται σ΄έναν εξαντλητικό φαύλο κύκλο αυτογνωσίας). Όσο αυτός γράφει (και όσο η γραφή είναι αυτόματη, όσο έιναι δηλαδή μια δραστηριότητα ταυτόχρονη με τη σκέψη) τόσο ο χρόνος υποχωρεί. Όταν ο οίστρος πάψει, τότε ο χρόνος αρχίζει να κάνει και πάλι την παρουσία του αισθητή. Ο φαύλος κύκλος τελειώνει λοιπόν όταν ο συγγραφέας παύει να σκέφτεται και οι αισθήσεις του επικεντρώνονται στον ήχο των πουλιών που έρχεται από έξω. Ο χρόνος παύει να υφίσταται σαν αφηρημένη και στείρα έννοια και μεταμορφόνεται σε μουσική. Επειδή οι ιδέες που παρουσιάζονται εδώ για την τέχνη και τον χρόνο είναι αφηρημένες (και ίσως και στείρες όπως αυτές του συγγραφέα και πρωταγωνιστή) αποφάσισα να τις μεταφέρω μέσω της τέχνης του χρόνου που είναι ο κινηματογράφος (όπως τον χαραχτηρίζει και ο Ταρκόφκι). Αποφάσισα όμως να γράψω το σενάριο απευθείας με κινηματογραφικούς όρους πλάνο προς πλάνο καθώς δεν υπάρχει εδώ μια συμβατική πλοκή μυθοπλασίας όπου το νόημα βγαίνει από αυτό που συμβαίνει. Εδώ το νόημα βγαίνει από το πότε ακούγεται ο ήχος, σε τί ένταση, πότε κινείται η κάμερα και σε τί ταχύτητα, fade in/out κ.λ. Νομίζω πως κάθε σεναριογράφος πρέπει να σκέφτεται με κινηματογραφικούς όρους (να σκηνοθετεί δηλαδή κιόλας ταυτόχρονα στη φαντασία του) καθώς ο κινηματογράφος είναι μια τέχνη πιο κοντά στην ποίηση παρά στο θέατρο (και άρα τα σενάρια δεν μπορούν να είναι γραμμένα όπως του θεάτρου: διάλογοι και σκηνικές οδηγίες μόνο). Έτσι, λοιπόν έχω ακολουθήσει μία τακτική camera-stylo κατά Alexandre Astruc. Αυτό μου επιτρέπει να δείξω το 'αφηρημένο' θέμα μου με έναν πιο ταιριαστό στη φύση του τρόπο.


Διαβάστε τo σενάριo

Μπορείτε να στείλετε email στο σεναριογράφο μέσω της παρακάτω φόρμας.

Όνομα *

Κείμενο προς το σεναριογράφο
(γράψτε οπωσδήποτε ονοματεπώνυμο και email, για να επικοινωνήσει ο σεναριογράφος μαζί σας) *

Γράψτε τον κωδικό *


Σχόλια επισκεπτών

Γράψτε τα σχόλιά σας για το σενάριο.

Όνομα *

Σχόλια *

Γράψτε τον κωδικό *